Οι ενήλικες σκιαρίδες έχουν μήκος 3-4 mm. Συνήθως τις βλέπουμε κατά σμήνη στα θερμοκήπια επειδή προσελκύονται από την υγρασία, τις υψηλές θερμοκρασίες και την οργανική ύλη σε αποσύνθεση. Τα υποστρώματα καλλιέργειας προσφέρουν ιδανικές συνθήκες για τις προνύμφες τους, που είναι λευκές και άποδες, σαν μικρά σκουλήκια. Τρέφονται με οργανική ύλη και με τα τρυφερά υπόγεια μέρη των φυτών, όπως είναι οι ρίζες, καθώς και με βλαστούς.
Λίγα λόγια για το παράσιτο
- Τι είναι οι σκιαρίδες
- Οι σκιαρίδες (οικογένειες εντόμων Mycetophilidae και Sciaridae) είναι κοινά παράσιτα των φυτών εσωτερικού χώρου, ιδίως όταν τα επίπεδα υγρασίας είναι υψηλά.
- Τι βλέπετε
- Συνήθως τα αντιλαμβανόμαστε όταν βλέπουμε τα αβλαβή ενήλικα να πετούν γύρω από τα φυτά του σπιτιού ή να συγκεντρώνονται σε κοντινό παράθυρο.
- Τι μπορείτε να κάνετε
- Βεβαιωθείτε ότι ο αέρας κυκλοφορεί στην επιφάνεια του χώματος και ποτίζετε σωστά τα φυτά σας.
Βιολογικός κύκλος σκιαρίδας
Τα ενήλικα ζουν περίπου μία εβδομάδα και γεννούν έως 300 αυγά σε πλούσια, υγρά εδάφη. Μετά από 4-6 ημέρες εκκολάπτονται οι μικροσκοπικές προνύμφες και αρχίζουν να τρέφονται με ρίζες φυτών στη διάρκεια των δύο εβδομάδων της ζωής τους. Το στάδιο της νύμφης διαρκεί 3-4 ημέρες και μετά τα νεαρά ενήλικα βγαίνουν από το έδαφος και αρχίζουν τη νέα γενιά. Όλος ο κύκλος ζωής, από το αυγό στο ενήλικο έντομο, μπορεί να ολοκληρωθεί σε μόλις 3-4 εβδομάδες, ανάλογα με τη θερμοκρασία. Εξαιτίας της ευπάθειάς τους και της σχετικά σύντομης περιόδου επώασης, τα φυτά σε δοχεία μπορεί να φιλοξενούν όλα τα στάδια –αυγό, προνύμφη, νύφη, ενήλικο– σε πολλές γενιές ταυτόχρονα. Για τον λόγο αυτό οι θεραπείες συνήθως απαιτούν επαναληπτικές εφαρμογές ώσπου να μην απομείνουν καθόλου ζωντανά αυγά.
Συμπτώματα του παρασίτου
Τα συμπτώματα που δείχνουν ότι το φυτό έχει προσβληθεί από σκιαρίδες είναι ξαφνικός μαρασμός, απώλεια ευρωστίας, κακή ανάπτυξη και χλώρωση των φύλλων. Σε βαριές προσβολές μπορεί να χαθεί μεγάλο μέρος των φυτών.
Πρόληψη του παρασίτου
- Ελέγχετε διεξοδικά τα φυτά πριν την αγορά για σημάδια παρασίτων. Σκαλίστε προσεκτικά το χώμα κοντά στη βάση του φυτού και αναζητήστε τις διάφανες, γυαλιστερές προνύμφες. Απορρίψτε κάθε φυτό που έχει σκιαρίδες γύρω του.
- Οι σκιαρίδες ευδοκιμούν σε υγρά εδάφη, γι' αυτό μην ποτίζετε υπερβολικά, ιδίως κατά τους χειμερινούς μήνες που τα φυτά χρειάζονται λιγότερο νερό. Όταν καλλιεργείτε σε δοχεία, να αποφεύγετε την οργανική ύλη που συγκρατεί νερό, όπως είναι τα φύκη, γιατί μπορεί να ευνοήσουν την απόθεση αυγών.
Λύσεις για έλεγχο του παρασίτου
- Αν υπάρχουν παράσιτα, αφήνετε το έδαφος να στεγνώνει σε βάθος 3-5 εκατοστών ανάμεσα στα ποτίσματα. Έτσι, όχι μόνο σκοτώνετε τις προνύμφες και εμποδίζετε την ανάπτυξη των αυγών αλλά κάνετε και το έδαφος λιγότερο ελκυστικό για τα θηλυκά που γεννούν αυγά.
- Τοποθετήστε κίτρινες κολλώδεις παγίδες οριζόντια στην επιφάνεια του εδάφους για να πιάσετε πολλά ενήλικα που γεννούν αυγά. Το κίτρινο χρώμα προσελκύει τις σκιαρίδες και μπορείτε να τις αφαιρέσετε εύκολα από τις παγίδες πριν γεννήσουν άλλα αυγά.
- Σκορπίστε ωφέλιμους νηματώδεις στα φυτά του σπιτιού για να καταστρέψετε τις προνύμφες. Οι νηματώδεις είναι μικροσκοπικοί σκώληκες που διεισδύουν στις προνύμφες της σκιαρίδας και σε άλλες προνύμφες βλαβερές για τα φυτά, καθώς επίσης και σε ψύλλους και άλλα παράσιτα του εδάφους (δεν βλάπτουν τους γαιοσκώληκες) και απελευθερώνουν ένα βακτήριο που καταστρέφει το παράσιτο από μέσα προς τα έξω. Οι νηματώδεις παραμένουν ενεργοί για πολύ καιρό και μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια κοντά στα κατοικίδια, τα φυτά και την οικογένειά σας.
